ကမ္ဘာ့အသံ လင်ဂွါစီမံကိန်း ဘာသာပြန်များအတွက် လမ်းညွှန်

မင်္ဂလာပါ။ ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာ လုပ်အားပေး အဖွဲ့မှ ကြိုဆိုပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ ကမ္ဘာ့အသံမှ သတင်းများကို မြန်မာ စာဖတ်သူများ ထံသို့ရောက်အောင် ဘာသာပြန် လုပ်အားပေးဖို့ ပါဝင်ရန် သဘောတူသည့်အတွက် နောက်တစ်ခေါက် ကျေးဇူးတင်စကား ပြောလိုပါတယ်။ (ဤစာမျက်နှာကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာ နှင့် ဖတ်ရှုလိုပါ ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ။)

Global Voices website ဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ နယ်စဉ်းမခြား လုပ်အားပေးသူများအဖြစ် ပြည်သူသတင်း မီဒီယာနယ်ပယ်မှ ကျွမ်းကျင်သူများ၊ ပညာရှင်များ၊ ဘလော့ဂ်ရေးသူများ ၁၄၀၀ ကျော်ပါဝင်သော အသိုင်းအဝန်းမှ တည်ဆောက်ထားသော အင်တာနက် စာမျက်နှာ တစ်ခုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာ သတင်းဌာနကြီးများမှ သာမန်အားဖြင့် မကြားနိုင်သော သတင်းစကားတို့ကို ဘလော့ဂ်နှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာတို့မှတစ်ဆင့် ပြည်သူများကိုယ်တိုင် ပြောပြနေသည့် အတိုင်းယူဆောင်ကာ စာဖတ်သူများထံသို့ သတင်းတင်ဆက်နိုင်ရန် စေတနာ့ဝန်ထမ်းများအဖြစ် အတူတကွ ကြိုးပမ်းနေကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုသတင်းများကို မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုကာ မြန်မာ စာဖတ်သူများ လေ့လာသိရှိနိုင်ရန် ပြုလုပ်ပေးနေသော စီမံကိန်းကတော့ ကမ္ဘာ့အသံ လင်ဂွါ မြန်မာစီမံကိန်း ဖြစ်ပါတယ်။

ပထမဆုံးအနေနှင့် သင် ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာသို့ လုပ်အားပေးရန် စာရင်းပေးပြီးပြီ ဆိုပါက သိပ်မကြာခင်မှာပဲ မြန်မာ အယ်ဒီတာ တစ်ဦးဦးမှ သင့်ဆီသို့ မိတ်ဆက် email တစောင် ပို့လိုက်ပါလိမ့်မယ်။ ပြီးသွားရင်တော့ သူက သင့်ကို WordPress အကောင့်တစ်ခု ဖွင့်ပေးပြီးတော့ နာမည်နှင့် လျှို့ဝှက်စာလုံး (password) ကို ပေးပါလိမ့်မယ်။ သင့်၏ အသုံးပြုသူနာမည် (username)ကို မှတ်ထားပြီး သူပေးတဲ့ လျှိ့ဝှက်စာလုံး ကိုတော့ နောက်ပိုင်း သင့်စိတ်ကြိုက်သို့ ပြောင်းလိုက်ပါ။

အကောင့်ရလာပြီဆိုရင် အယ်ဒီတာက ပို့ပေးမယ့် Global Voices Myanmar WordPress login page ကနေတဆင့် သင့်ရဲ့ အကောင့်ထဲကို စတင်ဝင်နိုင်ပါပြီ။ WordPress ကိုတခါမှ မသုံးဖူးဘူးဆိုရင်တော့ သင့်အတွက် စိမ်းနေပါလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမယ့် အခုဒီစာမျက်နှာမှာ ဆက်လက်ဖော်ပြမယ့် လမ်းညွှန်ကို သေချာဖတ်မယ်ဆိုရင်တော့ သူဟာ ရိုးရိုးရှင်းရှင်းလေးဆိုတာ သဘောပေါက်လာမှာပါ။ ဤစာမျက်နှာမှတဆင့် သင်ပထမဆုံး အကောင့်ထဲကို စဝင်တဲ့ အချိန်မှနေ သင့်၏ ပထမဆုံး ဘာသာပြန်စာပုဒ်တစ်ခု ရရှိတဲ့အထိ အခြေခံများကို ရှင်းပြသွားမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နားမလည်ပါက အချိန်မရွေး သင့်ကို ဆက်သွယ်လာတဲ့ အယ်ဒီတာကို မေးလို့ရပါတယ်။ သူတို့ဟာ သင့်ကို သေချာပြန်ရှင်းပြပေးမှာပါ။

(သင် ဘာသာပြန် လုပ်အားပေးသူ အသစ်တစ်ဦးအနေနှင့် ကမ္ဘာ့အသံ ဘာသာပြန်သူ အသစ်များကို ကြိုဆိုသော စာမျက်နှာ ကို မဖတ်ရသေးပါက သွားရောက်လည်ပတ်ပြီး ကမ္ဘာ့အသံ အသိုင်းအဝန်းတွင် သင်ပါဝင်လို့ရသည်များကို လေ့လာနိုင်ပါတယ်။)

စာပုဒ်အသစ် ပြုလုပ်ခြင်း လမ်းညွှန်

ပထမဆုံးအနေနှင့် ကမ္ဘာ့အသံဟာ WordPress ကို အသုံးပြုပါတယ်။ WordPress ဆိုသည်မှာ ဘလော့ရေးသူများအတွက် အင်တာနက်စာမျက်နှာများ ပြုလုပ်နိုင်အောင် ထောက်ပံပေးတဲ့ နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဘလော့ရေးသူများအတွက် လွယ်ကူပြီး စိတ်ကြိုက်ဖန်တီးမှုများကို ပြုလုပ်နိုင်အောင်လုပ်ပေးတဲ့ စင်္ကြန်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ WordPress အကြောင်းကိုတော့ ဒီစာမျက်နှာနဲ့ သိပ်မဆိုင်တာမို့ အများကြီး မရှင်းပြတော့ပါဘူး။

သင်စပြီး ဝင်လိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ အောက်မှာပြထားတဲ့ ပုံအတိုင်း မြင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Screenshot (4)

ရောက်ရှိ နေတဲ့ရာကတော့ Dashboard သို့မဟုတ် ပင်မနေရာ (အဝါရောင် စက်ဝိုင်း) ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာ ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာမှ ပါဝင်သူများ အားလုံး၏ ဘာသာပြန်ရေးသားပြီးသား ဖြစ်တဲ့ နောက်ဆုံး စာပုဒ်တွေ (အနီရောင် အကွက်)ကို တွေ့မြင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သင့်အနေနှင့် စာပုဒ်အသစ်တစ်ခု ရေးသားရန် အဆင်သင့်ဖြစ်ပြီဆိုပါက Add a new post (အပြာရောင် အဝိုင်း) ကို နှိပ်လိုက်ပါ။ သူက သင့်ကို ဘာသာစပြန်ရမယ့် နေရာကို ခေါ်သွားပါမယ်။

Screenshot (3)

ဒီစာမျက်နှာကတော့ စာမျက်နှာ အလွတ် အသစ် တစ်ခုပါ။ သင့်အနေနှင့် လောလောဆယ် ဘာကိုမှ ဖြည့်ဖို့ ရေးဖို့ မလိုသေးပါဘူး။ သင်လုပ်ဖို့လိုတာက ဘာသာပြန်လိုတဲ့ မူရင်းသတင်းဆောင်းပါးကို ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီ ဆိုပါက သင့်အနေနှင့် ထိုမူရင်းစာမျက်နှာရဲ့ link (သို့မဟုတ်) လိပ်စာကို ကူပြီးတော့ Source Post URL ဆိုတဲ့ နေရာ (အစိမ်းရောင်အကွက်)ထဲကို ကူးထည့်ပေးရပါမယ်။

Screenshot (5)

သင်ကူးထည့် (အနီရောင်အကွက်) ပြီးသွားရင် Fetch Post Data (အစိမ်း) ကို နှိပ်လိုက်ပါ။ အကယ်၍ သင် သူများ ဘာသာပြန်ပြီးသား စာပုဒ်ကို ရွေးချယ်မိပါက အောက်ပါပုံအတိုင်း error စာမျက်နှာကို မြင်ရပါမယ်။ အဲ့ဒါဆိုရင် သင် အသစ်တစ်ခု ထပ်ရွေးပြီး ကူးထည့်ပါ။

Screenshot (6)

တခြား အသစ် သတင်းဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို ကူးထည့်ပြီးသွားရင်တော့ အောက်မှ ပုံအတိုင်း WordPress မှ သင် ဘာသာပြန်လိုတဲ့ စာပုဒ်မှ စာများ၊ အချက်အလက် (categories, tags) များ၊ ဓာတ်ပုံများ အကုန်လုံးကို ကူးထည့်ပါလိမ့်မယ်။ အဲ့ဒါဆိုရင် သင့်အတွက် သက်သက်သာသာ ဘာမှထပ်ဖြည့် စရာမလိုတော့ပဲ သင် မူရင်း သတင်းဆောင်းပါးကို ဘာသာစပြန်နိုင်ပါပြီ (အကယ်၍ ကူးထည့်ရာမှာ အမှားများပြနေလျင် သင် အယ်ဒီတာ တစ်ယောက်ယောက်ဆီကို လှမ်းအကြောင်းကြားနိုင်ပါတယ်)။ ဒါဆိုရင် သင် ခေါင်းစဥ်နှင့် စာကိုယ်ကို ဘာသာစပြန်နိုင်ပါပြီ။

Screenshot (23)

ဓာတ်ပုံ ပုံစာ (caption) ဖော်ပြချက်များကို ဘာသာပြန်လိုရင်တော့ ဓာတ်ပုံပေါ်ကို mouseမြား တင်လိုက်ပါက edit လုပ်ဖို့ ခဲတံပုံလေးပေါ်လာရင် နှိပ်လိုက်ပါ။ ပြီးလျှင် caption အကွက်မှာ ဘာသာပြန်နိုင်ပါတယ်။

Screenshot (12)

Screenshot (8)

အားလုံးပြီးသွားရင် အောက်မှ ကောက်နုတ်ချက် (excerpt) ကိုလည်း ဘာသာပြန်ပေးဖို့ မမေ့နဲ့နော်။

Screenshot (11)

ဘာသာ ပြန်ရာမှာ သင့်အနေနှင့် Internet သုံးပြီး WordPress ပေါ်မှာ တန်းစာရိုက်ပြီး ဘာသာပြန်လို့ ရသလို သင့်အနေနှင့် စာများကို သင့်ကွန်ပြူတာထဲကူးယူပြီး တစ်နေရာရာမှာ ရိုက်ပြီးမှ ပြန်ကူးထည့်လို့လည်းရပါတယ်။ ဤနေရာမှာ အထူး မှာကြားလိုတာက သင်ကွန်ပြူတာပေါ်မှာ ဘာသာပြန်မယ်ဆိုရင် သင့်အနေနှင့် Microsoft Word ကို အသုံးပြုပြီး စာမရိုက်ဖို့ပါ။ Microsoft Word က ကိုယ်ပိုင် သုံးတဲ့ HTML ကုဒ် တွေဟာ WordPress ကို ရှုပ်ထွေးသွားစေလို့ သင့်ရဲ့စာများ ရှုပ်ပွသွားစေနိုင်တာမို့ အသုံးမပြုစေလိုတာပါ။ Windows အသုံးပြုသူတွေ အနေနှင့် Notepad ကို အလွယ်တကူ အသုံးပြုနိုင်သလို အခြား software များဖြစ်တဲ့

Windows: Notepad++
Mac OSX: TextWrangler
Linux: gEdit

တို့ကိုလည်း အွန်လိုင်းပေါ်မှ ရယူနိုင်ပါတယ်။

အကယ်၍ သင် အင်တာနက် ပေါ်မှာ တိုက်ရိုက် တန်းရိုက်မည်ဆိုပါက သတိရတိုင်း သိမ်းဆည်း (save) ဖို့ မမေ့ပါနှင့်။ တခါတရံ အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှု ပြုတ်သွားနိုင်တာမို့ သင်ရဲ့ကျိုးစားမှုများ မဆုံးရှုံးစေလိုပါ။

ဘာသာပြန်များကို ကူးထည့်သည့်အခါ မူရင်း ဆောင်းပါးမှ Hyperlink များကို ပြန်ထည့်ပေးဖို့ မမေ့ပါနှင့်။ hyperlink ထည့်မယ်ဆိုလျှင် မူရင်း hyperlinkကို ကူးယူပါ၊ သင်hyperlinkထည့်လိုသည့် စာလုံးကိုရွေးပါ။ ပြီးလျှင် အပေါ်ခေါင်းစဉ်းနားက ချိတ်သင်္ကေတပုံလေး (အစိမ်းရောင် အကွက်) ကို နှိပ်လိုက်ပါ။ အောက်ပါပုံအတိုင်း အကွက်လေးပေါ်လာပါမယ်။ URL အကွက် တွင် သင်ကူးယူထားသော link ကို ထည့်ပါ။ Link Text ဆိုသည်မှာ သင် hyperlink ပေးလိုသည့် စာလုံးဖြစ်ပါသည်။ ထို့နောက် Add Link ကိုနှိပ်၍ ထည့်နိုင်ပါသည်။

Screenshot (24)

နောက်ဆုံးအနေနှင့် အယ်ဒီတာက အကုန်လုံးကို ပြန်စစ်မှာမို့ ဘာမှစိတ်မပူပါနှင့်။ အကယ်၍သင့်အနေနှင့် လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ်သည်များကို အားလုံးပြီးပြည့်စုံအောင် ပြုလုပ်ပေးထားလျှင်တော့ အယ်ဒီတာအနေနှင့် ဘာမှ ထပ်လုပ်စရာမလိုပဲ ခပ်မြန်မြန်လေးစစ်ပြီး သင့်ရဲ့ စာပုဒ်ကို အမြန်ဆုံး ထုတ်ဝေနိုင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ သို့မဟုတ်လျှင်တော့ အယ်ဒီတာအတွက် လုပ်စရာများနေလျှင် အချိန်ကြန့်ကြာနေနိုင်ပါတယ်။ တခါတရံ အယ်ဒီတာတွေဟာလည်း လုပ်အားပေးသူတွေဖြစ်ပြီး သူတို့ နေ့စဉ်ဘဝ ပုံမှန်အလုပ်တွေနှင့် မအားမလပ်ဖြစ်နေနိုင်တာမျိုး ရှိတတ်တာမို့ ချက်ချင်း မစစ်နိုင်တာကိုတော့ သတိပြုပြီး နားလည်ပေးစေလိုပါတယ်။

အောက်က ဗီဒီယိုကတော့ အထက်က ရှင်းပြထားသမျှကို အင်္ဂလိပ်လို အစအဆုံး ပြန်လုပ်ပြထားတဲ့ ဗီဒီယိုပါ။ အင်တာနက်ကောင်းလျှင် ကြည့်ကြည့်လို့ရပါတယ်။ အင်တာနက်နှေးသူများအတွက် ဒီဗီဒီယိုက အပေါ်က ဓာတ်ပုံများနှင့် ရှင်းပြထားတာနှင့် အတူတူပဲမို့ မကြည့်လည်း ကိစ္စမရှိပါ။

နောက်ဆုံးအချက်ကတော့ ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာစာမျက်နှာက ယူနီကုဒ် ဖောင့်ကို အသုံးပြုပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ပါက သင်လည်း ယူနီကုဒ်ဖောင့်ကို အသုံးပြုပြီး ဘာသာပြန်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ အကယ်၍ သင်ဟာ ဇော်ဂျီဖောင့် အသုံးပြုသူဖြစ်ပြီး ဇော်ဂျီလက်ကွက်ကို အကျွမ်းဝင်နေသူ ဖြစ်ပါကလည်း ပြဿနာမရှိပါ။ သင့်အနေနှင့် ဦးစွာ ဇော်ဂျီနှင့် အရင်ရိုက်ပြီးတော့ ကူးမထည့်မီ converter တစ်ခုခုကို အသုံးပြုကာ ယူနီကုဒ်သို့ ပြန်ပြောင်းပြီး ကူးထည့်နိုင်ပါတယ်။ အဆုံးစွဆုံး အသင့်အနေနှင့် ယူနီကုဒ် အသုံးပြုရန် အခက်အခဲရှိနေပါက သင်သည် ဇော်ဂျီနှင့်သာ အစအဆုံး ဘာသာပြန်၊ ကူးထည့်ပြီး သင့်အယ်ဒီတာဆီသို့ ပို့ပေးလိုက်ပါ။ သင့်အယ်ဒီတာမှ ဇော်ဂျီ မှ ယူနီကုဒ်ကို သူ့ဖာသာ ပြောင်းပါလိမ့်မယ်။

နောက်ဆုံး အားလုံးပြီးသွားပြီဆိုပါက သင့် ဘာသာပြန်ထားတဲ့ WordPress စာမျက်နှာ URL (သို့) link/လိပ်စာကို email ထဲသို့ကူးထည့်ပြီး အယ်ဒီတာ ကို email ပို့ အကြောင်းကြားပေးပါ။ အဲ့ဒီအခါ အယ်ဒီတာက ဘာသာပြန်၊ စာလုံးပေါင်း၊ အဓိပ္ပာယ်၊ ဓာတ်ပုံ၊ excerpt နှင့် hyperlink အစရှိသမျှ အားလုံးကို သေချာအောင်စစ်ဆေးပြီးတဲ့ အခါမှာတော့ publish လုပ်ပြီး သင့်ကို ပြန်အကြောင်းကြားပါလိမ့်မယ်။ အဲ့ဒါဆိုရင်တော့ သင်၏ ပထမဆုံး ဘာသာပြန် စာပုဒ်ကို စာဖတ်သူများက ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ သင်ဆက်လုပ်ရမှာကတော့ သင်ပင်ပင်ပန်းပန်း စေသနာအပြည့်နဲ့ ဘာသာပြန်ထားတဲ့ သတင်းဆောင်းပါးကို လူအများသိနိုင်အောင် သင့် သူငယ်ချင်း မိတ်ဆွေများ နှင့် Facebook ပေါ်မှာ ဝေမျှပေးရန် ပါပဲ။

နောက်တစ်ပုဒ် ဘာသာပြန်လိုပါက သင်ယခု ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အတိုင်း အစအဆုံး ပြန်လုပ်ရန်ပါပဲ။

ဘာသာပြန် လမ်းညွှန်

ဘာသာပြန်ရာမှာ သင့်စိတ်ကြိုက် ဘာသာပြန်နည်းကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ ဝါကျများကို တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ် မြန်မာမှုပြုပြီး သင့်တော်ရာ အရေးအသား၊ အသုံးအနှုံးနှင့် ရှင်းပြ ဘာသာပြန်တာပဲဖြစ်ဖြစ် သင်နှစ်ကြိုက်ရာကို သုံးနိုင်ပါတယ်။ ခေါင်းစဉ်ကိုလည်း တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်သည့် ပုံသာမဟုတ်ပဲ မြန်မာဆန်ဆန် ခေါင်းစဉ် ပြောင်းထည့်လျှင် ပိုပြီး ရှင်းလင်း သင့်တော့်မည်ဟု ထင်ပါက မြန်မာမှုပြုလိုက ပြုနိုင်ပါတယ်။

အကယ်၍ ဘာသာပြန်သူအနေနှင့် စာဖတ်သူက ထိုအကြောင်းအရာကို သဘောမပေါက်နိုင်ဘူးဟု ထင်ပါက သင့်အနေနှင့် နောက်ထပ် ချဲ့ထွင်ပြီး ထိုအကြောင်းကို ရှင်းပြတဲ့ ဝါကျများကို ဘာသာပြန်သူ မှတ်ချက် အနေနှင့် ထည့်လိုပါကလည်း ရေးထည့်နိုင်ပါတယ်။

စကားပုံများ၊ ယဉ်ကျေးမှုကို အခြေခံသော အသုံးအနှုံးများကို ဘာသာပြန်လျှင် အကောင်းဆုံးကတော့ တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်တာထက် အနီးစပ်ဆုံး မြန်မာ စကားပုံနှင့် အစားထိုးတာ ပိုကောင်းပါတယ်။ ဥပမာ Kill two birds with one stone ကို ငှက်နှစ်ကောင်ကို ခဲတစ်လုံးနှင့် သတ်သည်ဟု မပြောပဲ တစ်ချက်ခုတ်နှစ်ချက်ပြတ်ဟု ပြန်ပါက ပိုကောင်းပါမယ်။

နာမည်များမှ လွဲ၍ အင်္ဂလိပ်စာလုံးများကို တိုက်ရိုက် ပြန်ရေးခြင်းကို ရှောင်ပြီး အတတ်နိုင်ဆုံး အနီးစပ်ဆုံး အဓိပ္ပာယ်ကောက် ပေးစေလိုပါတယ်။ ဥပမာ television programme ကို တီဗီ ပရိုဂရမ် ဟု မပြောပဲ ရုပ်မြင်သံကြားအစီအစဉ်၊ social media ကို ဆိုရှယ်မီဒီယာဟု မပြောပဲ လူမှုမီဒီယာ စသည်ဖြင့် ရေးစေလိုပါတယ်။

မြန်မာစာလုံး အသစ်များ ဖြစ်နေပါက အနီးစပ်ဆုံး အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူပြီး (သို့) သင့်တော်ရာ အနီးစပ်ဆုံး မြန်မာစာလုံးရှာယူပြီး မူရင်းစာလုံးကို လက်သည်းကွင်းထဲတွင် ယှဉ်တွဲ ပြန်လည်ဖော်ပြပေးပါ။ ဥပမာ အချို့မှာ

ထိုသို့ ၂၀၁၅ သည် လူအများအတွက် အောင်မြင်သော နှစ်တစ်နှစ် ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း LBGTI အသိုင်းအဝန်းရှိ transgender နှင့် intersex လူဦးရေ အတွက်တော့ သက်ရောက်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိခဲ့သည်။ ကျားမကူပြောင်းထားသူ (Transgender) နှင့် လိင်လက္ခဏာထင်ထင်ရှားရှားမကွဲသူ (Intersex) တို့၏ အသိုင်းအဝန်းများသည် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်ပြီး အချို့နေရာများတွင် ဘဝ ကောင်းကောင်း တိုးတက်လာသည် မရှိသေးပါ။

အမျိုးသမီး တန်းတူဝါဒီများ လှိုင်းသစ် (New Wave Feminists) ၏ ဖေ့ဘုတ်ခ် စာမျက်နှာပေါ်တွင် အမျိုးသမီးများသည် ကလေးငယ်များကို စာသင်ခန်းထဲသို့ ခေါ်ခွင့်ပြုခြင်းက အမျိုးသမီးတွေအတွက် ပို၍ အဆင်ပြေစေသည်လား၊ သို့မဟုတ် စာသင်ခန်းတစ်ခုလုံးအတွက် စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စရာကောင်းသည်လား ဆိုသည်ကို ဆွေးနွေးနေကြသည်။

အခက်အခဲဆုံးနှင့် အပင်ပန်းဆုံး အားကစားနည်းများထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သော တောင်ကျော်ဖြတ်ပြေးပွဲ (trail running) သည် လူတိုင်းအလွယ်တကူ ကစားနိုင်သော အားကစားနည်း မဟုတ်ပါ။

အဖွဲ့အစည်း နာမည်များ နှင့် အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူ၍ ရသော နာမည်များကိုတော့ ဘာသာပြန်ပြီး အပေါ်က အလားတူ မူရင်းစာလုံးကို လက်သည်းကွင်းထဲတွင် ယှဉ်တွဲ ပြန်လည်ဖော်ပြပေးပါ။ ဥပမာ အချို့မှာ

ဒီရလာဒ်ဟာ ခရီးသွားလုပ်ငန်းများတွင် လည်ပတ်စရာနေရာများအဖြစ် Pueblos Mágicos ဟုခေါ်သော အံ့ဖွယ် မြို့ပြများကို မြှင့်တင်ဖို့ မက္ကဆီကိုအစိုးရ၏ သီးခြား ပဏာမ ခြေလှမ်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် တန်ဇန်းနီးယားတွင်တော့ “အမျိုးသမီး စားနပ်ရိက္ခာသူရဲကောင်းများ” (Female Food Heroes) ဟုခေါ်သော အစီအစဉ်မှာ ၄င်း ရည်မှန်းချက် သက်သက်ဖြင့် ဖန်တီးထားသော ပွဲဖြစ်သည်။

အလုံးစုံ ခြုံကြည့်လိုက်မည် ဆိုပါက ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (World Health Organization) စာရင်းဇယား အရ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၅၆ သန်း သေဆုံးသည်ဟု ဆိုသည်။

မြေဆီလွှာ စာရင်း အချက်အလက်များ ကိုတော့ Global Alliance for Health and Pollution (ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေး နှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ညစ်ညမ်းမှု ပူးပေါင်းအဖွဲ့) ၏ လတ်တလော စာရင်းအသစ်များမှ ရယူထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ထိုကဲ့သို့ များပြားလှသော ထိခိုက်ခံနေရသည့် အရေအတွက်များကြောင့် အချို့ ကျားမကူပြောင်းသူ အခွင့်လှုပ်ရှားသူများနှင့် မဟာမိတ်များသည် အမှတ်တရနေ့အစား ကျားမပြောင်းလဲထားသူများ ကြံကြံခံ ရှင်သန်နိုင်သောနေ့ (Transgender Day of Resilience) ဟု ပြောင်းလဲကျင်းပရန် အဆိုပြုခဲ့ကြသည်။

လူနာမည်များကိုတော့ မြန်မာစာလုံးပေါင်းနှင့် ပြန်ရေးလိုပါက ရေးနိုင်သလို သိပ်ခက်ခဲပါ အင်္ဂလိပ်စာလုံးအတိုင်းထားခဲ့နိုင်ပါတယ်။ မရှင်းလင်းပါက မူရင်း အင်္ဂလိပ်စာလုံးပေါင်းကို လက်သည်းကွင်းထဲတွင် ယှဉ်တွဲ ဖော်ပြပေးလို့ရပါတယ်။ သင့်စိတ်ကြိုက် ဆုံးဖြတ်နိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ အချို့မှာ

ကျားမပြောင်းလဲထားသူ ဂျာနယ်လစ် Claire-Renee Kohner က Bustle တွင် အောက်ပါအတိုင်း ရေးသားခဲ့သည်။

ဤတပါတ်အတွင်း အကျော်ကြားဆုံး အမျိုးသမီး တန်းတူ ဝါဒီတစ်ဦးကတော့ ဂျေရုဆလင် ဟီဘရူး တက္ကသိုလ်မှ ပရော်ဖက်ဆာ ဒေါက်တာ ဆစ်ဒနီ အန်ဂျယ်ဘာ့ဂ် ဖြစ်ပါသည်။

ရစ်ချတ် ဖူလာ (Richard Fuller) ရေးသားသော ဤ ဆောင်းပါးကို ပထမမူလတွင် Ensia.com ၌ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူ၍ မရသော အင်တာနက် နာမည်များ နှင့် အချို့ နာမည်အဆန်းများကိုတော့ အင်္ဂလိပ်စာလုံးပေါင်း အတိုင်းထားထားလိုပါက ထားနိုင်ပါတယ်။

Seed Crew အဖွဲ့၏ အလုပ်နှင့် ပတ်သက်၍ ပိုမိုသိရှိလိုပါက သူတို့၏ Facebook နှင့် Instagram တွင်လည်းကောင်း သူတို့၏ YouTube channel ပေါ်တွင်လည်းကောင်း တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။

Imgur တွင် စာဖတ်သူ Cbarbz မှ မှတ်ချက်ပေးထားသည်မှာ။

EveryonesHiro မှ ထပ်လောင်းပြောကြားထားသည်မှာ။

နောက်အချက်တစ်ခုမှာ ယခင် ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာမှ ဘာသာပြန်သူများနှင့် အယ်ဒီတာများ၏ အစဉ်အလာအရ ဘာသာပြန်ဆောင်းပါးများမှာ စကားပြော အသုံးအနှုံးကို အသုံးမပြုပဲ စာပေအရေးအသား ပုံစံကို အသုံးပြုသည်ကို သင် သတိပြုမိပါလိမ့်မယ်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ ဘာသာပြန်ဆောင်းပါးများ၏ အရည်အသွေးနှင့် လေးနက်မှုကို ထိန်းသိမ်းလို၍ ပြုလုပ်ခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခြားသူများ ဘာသာပြန်ထားသော စာများကို ဖတ်ကြည့်ကြည့်ပါက ကျွန်ုပ်တို့၏ စကားအသုံးအနှုံးကို သင်သတိပြုမိပါလိမ့်မယ်။ သို့သော် သင့်အနေနှင့် အရေးအသား အသုံးအနှုံး (သည်၊မည်၊သို့၊နှင့်၊တွင်၊၌၊၏) ကို အသုံးမပြုလိုပဲ နေ့စဉ်စကားပြောပုံစံ ဒါမှမဟုတ် စာနယ်ဇင်းစကားအသုံးအနှုံး (တယ်၊မယ်၊ကို၊နဲ့၊မှာ၊ရဲ့) ပုံစံကို အသုံးပြုလိုပါကလည်း သုံးနိုင်ပါတယ်။ မည်သည့် အသုံးအနှုံးပင် ဖြစ်စေ အဓိကကတော့ ကျွန်ုပ်တို့၏ သတင်းဆောင်းပါးများ၏ အရည်အသွေးကောင်းမွန်မှု နှင့် လေးနက်မှုကို ပြသနိုင်စေလိုပါတယ်။

နောက်ဆုံးအနေနှင့် သင့်အတွက် ဘာသာပြန်ရန် ခက်ခဲနေသော စာလုံးများ၊ ဝါကျများရှိနေပါက ဘာမှ စိတ်ပူစရာမရှိပဲ သင့်အယ်ဒီတာကို လှမ်းဆက်သွယ်လို့ရသလို ချန်ထားခဲ့လို့ရပါတယ်။ အယ်ဒီတာကနေကူညီပြီး ကျန်နေတဲ့ စာများကို ဖြည့်စွက်ပေးပါလိမ့်မယ်။ သင့်အနေနှင့် အကောင်းဆုံး ကျိုးစားပြီး ဘာသာပြန်ပေးခြင်းကိုသာ ကျွန်ုပ်တို့ ကမ္ဘာ့အသံ မြန်မာ အဖွဲ့မှ ကျေးဇူးတင်လျှက် ရှိပါတယ်။

Blockquote များကို ဘာသာပြန်ခြင်း

Blockquote ဆိုသည်မှာ အခြားသူများ ပြောဆိုရေးသားထားသည်များကို သူတို့၏ စာလုံး ပကတိအတိုင်း ကူယူးဖော်ပြသော quote (ကိုးကား)များကို ထင်ထင်းရှားရှား ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာ

Pope Francis announced the prize winner by video, broadcast to the ceremony being held in Dubai, the United Arab Emirates:

Part of education is to teach children how to play because you learn how to be social through games and you learn the joy of life. I would like to congratulate the teacher Hanan Al Hroub for winning this prestigious prize due to the importance she gave to the role of play in a child's education.

ထိုကဲ့သို့သော တိုက်ရိုက် ကိုးကားချက်များကို လက်သည်းကွင်းအကွက်ဖြင့် ဖော်ပြချက်ကို blockquote ဟုခေါ်ပါတယ်။ Global Voices သည် ပြည်သူ့ သတင်းများကို စုဆောင်းဖော်ပြသည့် သတင်းဌာနဖြစ်သည့် အလျှောက် တိုက်ရိုက် ကိုးကားချက်များကို အသုံးပြုကာ မူရင်းစာရေးသူကို အသိအမှတ်ပြုလေ့ရှိပါတယ်။ ၄င်းတို့ကို ဘာသာပြန်သည့်အခါ မူရင်း စာသာများကို မဖျက်ပဲ သူ့အတိုင်းထားထားကာ ဘာသာပြန်နှင့် ယှဉ်တွဲဖော်ပြလေ့ရှိပါတယ်။ ထိုမှသာ မူရင်းဘာသာစကားကို နားလည်သူကဖတ်လျှင် မူရင်းစာသား၏ အနှစ်သာရကိုလည်း ဖတ်ရှုရန် ရွေးစရာ ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ

ក្នុងនោះ ផង ដែរ មាន នារី ម្នាក់ ទៀត ដែល ធ្វើការ ក្នុង រោង ចក្រ ក្បែ គ្នា នោះ និយាយ ថា “សហជីព របស់ ខ្ញុំ មិន តឹង តែង ពេក ទេ តែ ពិបាក រឿង បន្ទប់ ទឹកឲ្យ តែ ចេញ ចូល លើស ពីរ បី ដង តែង តែ សួរ ឬ ស្តីឲ្យ ហើយ។ ហើយ អ្វី ដែល ពិបាក បំផុត គឺ គ្រូ ពេទ្យ សម្តី អាក្រក់ ណាស់ និង មិន មាន ថ្នាំ ប្រើប្រាស់ គ្រប់ គ្រាន់ នោះទេ ពេល មាន មនុស្ស ឈឺ ម្តងៗ ហើយ គ្រាន់ តែ យក អ្នក សន្លាប់ ទៅ ដាក់ លើ គ្រែ ពេទ្យ និង យក ព្រេង ក្រឡា មក កោស ខ្យល់ ឲ្យ គាត់ មិន ឲ្យ ដាក់ លើ គ្រែ ពេទ្យ នោះ ទេ ខ្លាច ស្អុយ ពិបាក ណាស់ ធ្វើ អី ក៏ ហាមៗ ក្រែងគ្រែពេទ្យនៅទីនេះទុកសំរាប់ដាក់មើលកម្មកររោងចក្រដែលឈឺហែ៎ ”។ ជា ការពិត រោងចក្រ មួយ ចំនួន មើល ពី សំបក ក្រៅ ហាក់ ដូច ជា គោរព ច្បាប់ ការងារ បាន ល្អណាស់ តែ នៅ ខាង ក្នុង វិញ មាន ការ រំលោភ បំពាន សិទ្ធិ ពលក ម្មយ៉ាង ធ្ងន់ ធ្ងរ លើ កម្មករ កម្ម ការណី ក្នុងពេលកំពុងធ្វើការ។

ဒီလုပ်ငန်းခွင် အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်ပြီး အနီးအနားရှိ စက်ရုံတစ်ရုံတွင် အလုပ်လုပ်နေသော အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပြသည်မှာ “အလုပ်သမားသမဂ္ဂအနေနဲ့ သိပ်ပြီးတင်းကျပ်တာမျိုး မရှိပေမယ့် ကျွန်မအတွက် ခက်ခဲတာကတော့ အပေါ့အပါးသွားချိန်ပါပဲ… ကျွန်မတို့ သုံးကြိမ်ထက် ပိုပြီး သွားလို့မရဘူး.. မဟုတ်ရင် မေးခွန်းတွေ မေးရင်မေး၊ ဒါမှမဟုတ် အဆူခံရတော့တာပဲ။ ပိုဆိုးတာကတော့ ဆရာဝန်ပေါ့… သူစကားပြောရင် အရမ်းကြမ်းပြီးတော့ အလုပ်သမားတွေ ဖျားနာပြီဆိုရင်လည်း ဆေးဝါးက ဘယ်တော့မှ အပြည့်အစုံမရှိဘူး။ မူးလဲသွားတဲ့ အလုပ်သမားတွေကို လောက်ပဲ ဆေးရုံကုတင်ပေါ်မှာ ထားပြီး မက်ကလောင်ခြစ်ပေးတာ။ အခြား လူနာတွေကိုဆို အနံ့နံလို့ဆိုပြီး ဆေးရုံကုတင်ပေါ်မှာ ပေးမထားဘူး… တော်တော်ဆိုးပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေက ကျွန်မတို့ အလုပ်သမားတွေကိုပဲ အမြဲ အပြစ်တင်နေတယ်။ နေမကောင်းတဲ့ အလုပ်သမားတွေအတွက်မှ မဟုတ်ဘူးဆိုရင် ဒီဆေးရုံ ကုတင်တွေက ဘယ်သူ့အတွက်လည်းလို့ စဉ်းစားစရာပါ။” အမှန်ပင်… အချို့သော စက်ရုံများသည် ပြင်ပမှ လူများအမြင်မှာ ဥပဒေနှင့်အညီ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းလိုက်နာသည့် စက်ရုံကောင်း တစ်ခုဟု ထင်ဖွယ်ရာရှိသော်လည်း စက်ရုံဝင်းထဲတွင်မူ အလုပ်သမားအခွင့်အရေး တော်တော်များများ ချိုးဖောက်မှုများ ရှိနေသည်။

ထိုသို့ ပြလုပ်နိုင်ရန် သင့်အနေနှင့် HTML editor တွင် အောက်ပါ code ကုဒ်ရေးထည့်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။

<blockquote>ក្នុងនោះ ផង ដែរ មាន នារី ម្នាក់ ទៀត ...</blockquote>

<blockquote class="translation">ဒီလုပ်ငန်းခွင် အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်ပြီး...</blockquote>

ထိုသို့ ပြုလုပ်ရန် ပထမဆုံး သင်စာရိုက်နေသည့် အကွက်၏ ညာဘက်ထိပ်ဆုံးက Text (အစိမ်းရောင်အကွက်) ဆိုသည့်နေရာကိုနှိပ်ပါ။

Text နေရာသို့ရောက်ပါက သင် ဘာသာပြန်ထားသည့် စာနေရာကို သွားရှာပါ။ 
ထို့နောက် အောက်ပါပုံအတိုင်း အစပိုင်း(အမဲရောင်အကွက်)၌ <blockquote class="translation"> ဟုရေးပါ (သို့) ကူးထည့်ပါ။ 
ပြီးလျှင် ဘာသာပြန်စာပိုဒ် အဆုံး(အပြာရောင်အကွက်)၌ </blockquote> ဟု ကူး/ရေး ပြီး ပိတ်ပါ။ 
ပြီးနောက် Text ဘေးက Visual ကို ပြန်လာပါ။ 
ဘာသာပြန်ထားသမျှ blockquote တိုင်းကို ထိုကဲ့သို့ ပြုလုပ်ပေးပါ။ ထိုမှာသာ ယှဉ်တွဲဖော်ပြသည့် ပုံစံကို ရပါမယ်။

ထို့အလားတူ Twitter မှ ကူးယူထားသော တိုက်ရိုက်ဖော်ပြချက်များကိုလည်း ဘာသာပြန်ပြီးလျှင် ထိုကဲ့သို့ ပြုလုပ်ပေးပါ။ 
အခက်အခဲရှိပါက အယ်ဒီတာကို ဆက်သွယ်လို့ ရပါတယ်။

နောက်ဆုံး စစ်ဆေးရန်

အာလုံးပြီးသွားပြီဆိုပါက အပေါ်ဆုံးညာဖက်ထောင့်နေရာက သင် သိမ်းဆည်း(save)သည့် အကွက်ဘေးမှ Preview ကို နှိပ်ပြီး သင်ရေးထားသမျှအားလုံးကို အဆင်အပြေမပြေ စစ်ဆေးပါ။ ၄င်းသည် သင့်ကို တကယ် ထုတ်ဝေသည့်အခါ ဘယ်လိုပုံစံမျိုး ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို ပြပြီး သင်၏ အမှားများ စစ်ဆေးနိုင်ပါမယ်။ နောက်ဆုံး အယ်ဒီတာကို အကြောင်းမကြားမီ သင်အနေနှင့် အောက်ပါ အချက်ကလေးများ အတိုင်း ပြီးမပြီး စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။

စာလုံးပေါင်းအားလုံး မှန်ပြီလား
လိုအပ်တဲ့ ပုံဖော်ပြစာ (captions) အားလုံးကို ဘာသာပြန်ပြီးပြီလား။
ဗီဒီယိုတွေ၊ ပုံတွေ ပုံမှန်ပေါ်ရဲ့လား။
Linksတွေအားလုံး မှန်ရဲ့လား။
အနှစ်ချုပ် excerpt ကိုကော် ဘာသာပြန်ပြီးပြီလား။

ဒီအချက်တွေ ပြည့်စုံသွားရင် သင့်ရဲ ဘာသာပြန်စာပုဒ်ကို အယ်ဒီတာဆီကို ပို့လို့ရပါပြီ။

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

ထပ်မံပြင်ဆင်ခဲ့သည့် နေ့စွဲ 28 မေ 2018 22:47 GMT

ကမ္ဘာ့အသံ လင်ဂွါစီမံကိန်း ဘာသာပြန်များအတွက် လမ်းညွှန်