ဤအပုဒ်သည် မြန်မာရိုဟင်ဂျာ [1] အထူးရေးသားမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပါသည်။
ရခိုင်ရွာများ တိုက်ခိုက်ခံရပြီး [2] ရှစ်ပတ်အကြာတွင် မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ခဲ့သော အကြမ်းဖက်မှုသည် ပုံမှန်သတင်းဌာနများနှင့် လူမှုကွန်ယက်များပေါ်တွင် အထူးသတင်းတစ်ပုဒ်အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်။ ရိုဟင်ဂျာ [1]တို့၏ နိုင်ငံမဲ့မှုကို နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက မီးမောင်းထိုးပြနေချိန်တွင် အကြမ်းဖက်ဆူပူမှုများ၏ ဓားစာခံများ [3]ဖြစ်ခဲ့သော ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတို့မှာ လျစ်လျူရှုခံနေရသည်ဟု [4] မြန်မာနိုင်ငံသားအများအပြားတို့က ခံစားနေရပါသည်။
မြန်မာနက်တီဇင်များသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများက အဆိုပြုထားသော ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များအား နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ပေးသင့်၊ မပေးသင့်ကို ဆွေးနွေးပြောဆိုနေခဲ့ကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုပေါင်း ၁၃၅ခု ရှိပြီး မြန်မာပြည်သူအများစုတို့မှာ ရိုဟင်ဂျာများသည် ၄င်းတိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများအနက် တစ်ခုအဖြစ် မပါဝင်သင့်ကြောင်း ယုံကြည်နေကြပုံရသည်။
[5]ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတစ်ခုတွင် တွေ့ရသော ၉၇နှစ်အရွယ် ဒုက္ခသည်တစ်ဦး၊ ဓာတ်ပုံ၊ ဇော်လွင်ဝင်း
နယူးယော့(ခ်)တွင် နေထိုင်သော စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဆန့်ကျင်သူတစ်ဦးဖြစ်သည့် ကိုမောင်မောင်ဝမ်းက နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် အခြားနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲရန် ဖိအားမပေးသင့်ကြောင်း ပြောဆို [6]ခဲ့ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ပြဌာန်းရမယ့် ဥပဒေကို…ဘယ်နိုင်ငံတကာ..ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကမှ ဖိအားပေးဆောင်ရွက်လို့မရဘူး ..ဖျက်သိမ်းခိုင်း လို့မရဘူး။ ကမ္ဘာမှာရှိတဲ့ ဘယ်နိုင်ငံမှာမှ ဒီလို အလုပ်မျိုး လုပ်လို့မရဘူး..။UN လည်း လုပ်လို့မရဘူး၊
အစိုးရကပြောတာလည်း ရှင်းနေတာပဲ..နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် အရည်အချင်းရှိရင် ဥပဒေအကြောင်းအချင်းအရာများနဲ့ ကိုက်ညီလျှင်..နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ရှိတယ်…။နို့မဟုတ်ရင်..မရဘူး
ကိုမျိုးဆက်ကလည်း တူညီသောအချက်ကို ထည့်သွင်းပြောကြား [7]ခဲ့သည်။
ကုလသမဂ္ဂကဲ့သို့ နိုင်ငံပေါင်းစုံအဖွဲ့နှင့်တစ်ကွ မည်သည့် နိုင်ငံကမျှ အင်အားကြီးသည်ဖြစ်စေ၊ ငယ်သည်ဖြစ်စေ မည်သို့သော အကြောင်းနှင့်မျှ စွက်ဖက်ခွင့်မရှိ။
မြန်မာနိုင်ငံသားအချို့သည် ရခိုင်တို့၏ အမြင်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းအတွက် လူမျိုးရေးခွဲခြားဆက်ဆံသူ၊ သို့မဟုတ် အစွန်းရောက်မျိုးချစ်များအဖြစ် စွပ်စွဲခံခဲ့ရပါသည်။ အချို့ကလည်း ရိုဟင်ဂျာထောက်ခံသူများသည် အခြားနိုင်ငံများရှိ ဘေးအန္တရာယ်များနှင့် ဆန္ဒပြပွဲများမှ ဓာတ်ပုံများကို ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ပြီး မမှန်ကန်သော အချက်အလက်များနှင့် စာရင်းများကို ဝါဒဖြန့်နေကြသည်ဟု ဆိုပါသည်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ ကိုဇော်လွင်ဝင်းက ထိုကဲ့သို့သော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံ [8] [ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ကြည့်ပါကို တင်ခဲ့ပါသည်။ ယင်းဓာတ်ပုံတွင် ရခိုင်အမျိုးသားတစ်ဦး ဒဏ်ရာရနေပုံနှင့် ဆေးကုသပြီးအချိန်ဟုယူဆရချိန်တွင် ရိုက်ထားသော ပုံနှစ်ပုံကို ယှဉ်ပြထားပါသည်။ ထိုဓာတ်ပုံကို ရခိုင်သို့ ကယ်ဆယ်ရေးခရီးစဉ်သွားရာတွင် ရိုက်ကူးခဲ့သူမှာ ကိုဇော်လွင်ဝင်းဖြစ်ပြီး ရိုဟင်ဂျာထောက်ခံသူများက ထိုပုံကို ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသားတစ်ဦး ရက်စက်စွာ အသတ်ခံနေရသကဲ့သို့ အသုံးပြုနေကြသည်။ ဖာရက်(ဇ်) အာမတ်ကလည်း ဤအကြောင်းကို ပြင်ဆင်ထားသောဓာတ်ပုံသက်သေများဖြင့် ဘလော့(ဂ်) [9]ရေးခဲ့သည်။
အချို့ မြန်မာနက်တီဇင်များက မြန်မာနိုင်ငံအလံနှင့် သမ္မတပုံများကို မီးရှို့ခြင်းများပါဝင်သော အခြားနိုင်ငံများရှိ ဆန္ဒပြမှုများကို မြင်ရသည်ကို စိတ်ပျက်နေကြသည်။ အိန္ဒိယတွင်မြန်မာကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့သည်ကို ရိုက်ကူးထားသော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံတွင် ကိုမျိုးဆန်းအောင်က အောက်ပါအတိုင်း မှတ်ချက် [10][en]ပေးခဲ့သည်။
ချစ်ခင်ရပါသော ရိုဟင်ဂျာထောက်ခံသူအပေါင်းတို့ခင်ဗျားတို့တွေ တကယ်ကြီး လှည့်ဖျားခံလိုက်ရပြီ။ လူအခွင့်အရေးမြတ်နိုးသူတွေလည်း နိုင်ငံခြားမှာနေတဲ့ လူမျိုးရေးခွဲခြားမွှေနှောက်နေတဲ့သူတွေ လှည့်ဖျားတာ ခံလိုက်ရပြီ။ တကယ်ဘာဖြစ်နေလဲဆိုတာ ဒီမှာရှိနေတဲ့သူတွေပဲ သိတယ်။ ခင်ဗျားတို့တွေက ကောင်းကင်ပေါ်မှာ၊ လေထဲမှာ နေနေကြတာ၊ ခင်ဗျားတို့နေနေတဲ့ ကောင်းကင်က အလိမ်အညာကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ ပြည့်နေပြီ။
အချို့နက်တီဇင်များက ဤကိစ္စကို ကိုင်တွင်ရာတွင် မြန်မာအစိုးရ၊ အထူးသဖြင့် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ပိုမို၍ တက်တက်ကြွကြွ ရှိသင့်ကြောင်း ယုံကြည်ကြသည်။ ကိုစိုင်းဇော်က ပြည်သူနှင့် သတင်းဌာနများကို အစိုးရက ပိုမို ပွင့်လင်းရန် ပြောကြား [11]လိုက်သည်။
သတင်းဆိုတာ တိုက်ရိုက် ဒါမှ မဟုတ်ရင် ဖြစ်ပြီပြီးခြင်အချိန်နဲ့ အနီစပ်ဆုံး တင်ပြတာလို့ ကျွန်တော် နားလည်ပါတယ် ။ ကျတော်တို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ အစိုးရ ပြန်ကြားရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးတွေဟာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုမရှိတဲ့ အတွက် အခုလိုမျိုးအမှားတွေက အမှန်တွေလိုဖြစ်လာတာလို့ထင်ပါတယ်..
BBC, DVB, RFA နှင့် VOA အစရှိသော သတင်းကွန်ယက်များကို ထောက်ခံခဲ့သော ရခိုင်မိန်းကလေးတစ်ဦးဖြစ်သူ စုမော(န်း)က သတင်းများကို လှည့်ဖျားခြင်းမပြုရန် တောင်းဆို [12][en]လိုက်သည်။
Foreign Policy၊ The Diplomat၊ Newsmandala၊ Guardian၊ Bangkok Post၊ The Nation၊ Aljazeera အားလုံးက ယုံကြည်အားထားရတဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေလို့ သက်သက်မှတ်စရာမလိုတော့တဲ့အထိ ကြိုက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့တွေက သတင်းတွေကို လှည့်ဖျားခဲ့ကြတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အထူးသတင်းတွေကို အဲဒီသတင်းစာမျက်နှာတွေမှာ ဖတ်နေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ သတင်းထောက်တွေက ဒီပဋိပက္ခကို ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေနဲ့ မူဆလင်တွေကြားမှာ ဖြစ်တဲ့ပုံစံလိုမျိုး ဖော်ပြခဲ့ကြတယ်။ နိုင်ငံတကာ သတင်းဌာနတွေက မှားယွင်းတဲ့သတင်းတွေကို ဖြန့်ဝေပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းတွေကို လှည့်ဖျားတာမျိုးက အင်မတန် အန္တရာယ်ကြီးတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ အဲလိုလုပ်တာက အပြစ်မရှိတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ တရားခံတွေကို ထိခိုက်နစ်နာစေပါတယ်။
ကိုကျော်သူရိန်လွင်က ငြိမ်းချမ်းရေးကို ငြိမ်းချမ်းစွာတည်ဆောက်ကြရန် အားလုံးကို တိုက်တွန်း [13][en]လိုက်သည်။
ဓာတ်ပုံအတုတွေ ထပ်မလုပ်ကြပါနဲ့တော့။ ကမ္ဘာကြီးကို မလိမ်ကြပါနဲ့တော့။
ကျွန်တော်တို့တွေ အားလုံးက လူသားတွေချင်း အတူတူပါပဲ၊ ကမ္ဘာကြီကို တူတူတည်ဆောက်ခဲ့ကြတာပါ။
ဘာဖြစ်လို့ ကျွန်တော်တို့တွေ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက်မုန်းတီးနေရမှာလဲ။
အစ္စလာမ်ဆိုတာ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်လို့ သိခဲ့ရတယ်၊ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား။
ဒီလိုဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အတူတူဆောင်ယူကြရအောင်ပါ။
ကျွန်တော်တို့တွေလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို ချစ်တတ်ပါတယ်။
ဤအပုဒ်သည် မြန်မာရိုဟင်ဂျာ [1] အထူးရေးသားမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပါသည်။